Çin–Türkiye Denizyolunda Free Time, Demuraj ve Detention: 2025’te Maliyeti Nasıl Kontrol Ederiz?

 Çin çıkışlı konteyner taşımalarında toplam maliyet sadece navlundaki rakamdan ibaret değildir. Varış limanında konteynerin terminalde kaldığı süre, boş konteynerin hat sahasında tutulduğu günler ve gümrük–iç nakliye koordinasyonu, faturanın son hâlini belirler. 2025’te oynak talep ve yoğun dönemler nedeniyle free time, demuraj ve detention yönetimi, kârlılığı doğrudan etkileyen bir beceri hâline geldi.

Terimler: Kısaca Ne Nedir?

• Free time: Varışta konteynerin terminalde ek ücret ödemeden kalabildiği gün sayısıdır.

• Demuraj: Free time bittiği hâlde konteyner terminal içinde kaldığında gün başına uygulanan terminal/hatt ücreti.

• Detention: Konteyner terminal dışındayken (depo/tesiste) hat sahasına “boş” olarak geri dönmeyen her gün için uygulanan ücret.

• Storage: Bazı limanlarda terminalin uyguladığı ayrı depolama ücreti (demurajdan bağımsız olabilir).

• Cut-off: Yüklemede evrak/konteyner girişinin son saat–gün sınırları; varış tarafındaki takvimle uyum önemlidir.

Neden 2025’te Daha Kritik?

Yoğun dönemlerde (sezon, fuar, tatil) ekipman ve rıhtım planları sıkışır. Bu sıkışıklık, varış tarafında randevu bulmayı zorlaştırabilir ve gümrük–iç nakliye akışını geciktirebilir. Sonuç: Free time hızla tükenir; demuraj/detention kademeli artar. Bu nedenle sevk öncesi planlamada varış takvimi artık navlun pazarlığı kadar önem taşıyor.

Free Time Stratejisi: Teklif Aşamasında Ne İsteyelim?

1. İhtiyaca uygun gün sayısı: Operasyonun gerçek akışına göre free time talep edin (ör. kapı teslim, elleçleme, yoğun depo).

2. FCL modeli ve ekipman: 40’HC/reefer/özel ekipmanlarda yükleme–boşaltma vakti değişir; free time’ı buna göre belirleyin.

3. Split FT & Detention: Bazı hatlar terminal içi (demuraj) ve hat sahası (detention) günlerini ayrı verir; ikisini de netleştirin.

4. Ek gün ücret kademesi: Gün başına ücretin kademeli artıp artmadığını sorun (1–3. gün, 4–7. gün gibi).

5. Force majeure ve randevu istisnaları: Grev, fırtına, liman tıkanıklığı gibi durumlarda tolerans var mı, yazılı teyit alın.

Operasyon Zaman Çizelgesini Netleştirmek

• Varış öncesi evrak seti: Ticari fatura, paketleme listesi, orijin/sağlık sertifikaları, konşimento talimatı hazır ve uyumlu olsun.

• Gümrük randevu–muhafiyet: Gümrük müşavirinizle muafiyet/kontrol süreçlerini önceden planlayın.

• Depo & ekipman planı: Forklift/rampa/adam–saat planı ile konteyner boşaltma süresini garanti altına alın.

• İç nakliye senkronu: Şoför ve araç randevuları free time’a göre yapılmalı; son dakikaya bırakmayın.

• Boş dönüş planı: Konteynerin geri teslim sahası ve çalışma saatleri, detention riskini belirler.

Maliyeti Şişiren Tipik Hatalar (ve Çözümleri)

• “FT yeter sanmıştık” yanılgısı: Takvim sürprizlerine karşı 1–2 gün tampon planlayın.

• Yanlış depoya yönlendirme: Boş dönüş sahasını önceden yazılı teyit edin; adres/çalışma saatleri değişebiliyor.

• Eksik/yanlış evrak: Tek bir eksik belge, kontrolü ve boşaltmayı günlerce geciktirebilir. Evrak kontrol listesini sevkten önce tamamlayın.

• Refakat–randevu çatışması: Terminal randevusu, gümrük kontrolü ve depo kabul saatleri çakışıyorsa, akış zincirini yeniden kurun.

• Ambalaj/etiket eksikleri (LCL): Ek elleçleme gerektiren durumlar süreyi uzatır; palet ve etiket standardını baştan belirleyin.

Pazarlıkta Kullanabileceğiniz 5 Madde

1. Yük profili: Düzenli hat/tarife ile belirli frekans sunuyorsanız ek free time talebi daha kolay kabul edilir.

2. Varış limanı verisi: Limanın son dönem yoğunluğu ve randevu süreleri; gerekçeli talep her zaman daha ikna edicidir.

3. Kapı teslim taahhüdü: Hat/forwarder ile kapı teslim anlaşıyorsanız free time/ek günlerde daha esnek olunabiliyor.

4. Ekipman dönüş hızı: Boş dönüşü hızlandıran operasyonlar detention baskısını azaltır; ücreti de etkileyebilir.

5. Çapraz sezonlama: Yükleme tarihlerini yüksek sezon dışına çekmek, hem navlunda hem FT’de avantaj sağlar.

SSS (Kısa)

Free time kaç gün olmalı? Operasyon akışına bağlıdır; belge–randevu–boşaltma–boş dönüş toplamını gerçekçi hesaplarsanız sürpriz yaşamazsınız.
Demuraj mı detention mı daha pahalı? Hatlara göre değişir; teklifte kademeleri ayrı ayrı isteyin.
Ek günleri sonradan satın alabilir miyim? Çoğu hatta mümkün; ancak yoğun sezonda teyidi ve ücreti önceden yazılı alın.

Sonuç

Navlunu pazarlık etmek kadar, varış tarafındaki zaman yönetimini doğru kurgulamak da kritik. Free time’ı operasyonunuza göre tasarlayın; demuraj/detention kademelerini anlaşmada netleştirin. Evrak ve randevuları bir zaman çizelgesine bağladığınızda, toplam maliyet öngörülebilir hâle gelir ve 2025’in yoğun dönemlerinde dahi teslimatlarınız güvenli bir çerçevede ilerler. Lütfen iletişime geçin